Bs Lê Lý Trọng Hưng
Bs Nguyễn Thị Thu Anh
I. ĐỊNH NGHĨA
Thay đổi sợi bọc (Fibrocystic Change) ở vú là tình trạng lành tính rất phổ biến, ảnh hưởng đến hơn một nửa phụ nữ từ 20 đến 50 tuổi. Thay đổi sợi bọc có thể biểu lan tỏa hoặc khu trú. Đặc biệt, thay đổi sợi bọc dạng khu trú đôi khi rất giống ung thư vú.
II. MÔ HỌC
Thay đổi sợi bọc được đặc trưng về mô học bởi sự kết hợp tăng sinh của nang, xơ hóa mô đệm và biểu mô. Estrogen kích thích sự tăng sinh của các mô liên kết và biểu mô, trong khi progesterone điều chỉnh tác dụng của estrogen, cho phép sự phát triển bình thường của đơn vị tiểu thùy ống tận (Terminal Ductal Lobular Unit). Ngoài việc kích thích mô đệm (tăng hoạt động nguyên bào sợi, phù nề), estrogen còn gây ra sự tăng sinh biểu mô ống tuyến – tiểu thùy. Thông thường, xơ hóa xảy ra trước và chiếm ưu thế trong sự tăng sinh biểu mô.
Trong chuẩn bị mô học, đặc tính đa hình thái của thay đổi sợi bọc được ghi nhận bằng xơ hóa, hình thành nang, tăng sinh biểu mô, và teo tiểu thùy- ống tận, các quá trình có thể cùng tồn tại trong cùng một mẫu sinh thiết. Theo đó, thay đổi sợi bọc kéo theo những thay đổi tiến triển và thoái lui đồng thời. Phân nhánh ống tuyến vú, tăng sinh biểu mô trong ống tuyến (u nhú – papillomas), tăng sản tiểu thùy và sự tăng sinh của mô liên kết trong tiểu thùy có thể trải qua những thay đổi thoái lui như xơ tuyến, tăng sản tuyến xơ hóa (sclerosing adenosis) , giãn ống, hình thành nang và vôi hóa.
III.ĐẶC ĐIỂM HÌNH ẢNH
Siêu âm:
- các ổ tăng âm rải rác do vôi hóa
- các nang đơn giản, các nang phức tạp, chùm nang
- Mô sợi tuyến tạo mảng ở vùng có nốt sần sờ thấy được, không có giới hạn rõ ràng
Thay đổi sợi bọc khu trú có thể xuất hiện với các đặc điểm ác tính trên hình ảnh. Các đặc điểm siêu âm không đủ đặc hiệu để phân biệt giữa lành và ác mà không có phân nhóm mô học cụ thể. Sự hiểu biết rõ ràng về phạm vi biểu hiện của các tổn thương vú lành tính giống với bệnh ác tính là rất quan trọng trong mối tương quan hình ảnh học – bệnh lý để đảm bảo rằng các kết quả lành tính được chấp nhận khi phù hợp với các đặc điểm hình ảnh và lâm sàng để không phải điều trị quá mức, nhưng khi không phù hợp, không có sự chậm trễ trong việc đánh giá thêm cho đến và bao gồm cả sinh thiết trọn.
NGUỒN:
- https://radiopaedia.org/articles/fibrocystic-change-breast
- https://www.eurorad.org/case/13195
- https://radiologykey.com/breast-cancer-mimics/
- https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.7863/ultra.32.11.2029
Dưới đây là phổ hình ảnh siêu âm của thay đổi sợi bọc khu trú đã được chứng minh về mặt mô học để nâng cao hiểu biết về các phát hiện hình ảnh trong tình trạng lành tính thường gặp này của vú.
CA LÂM SÀNG
Bệnh nhân nữ 19 tuổi sờ thấy u vú phải khoảng 5 tháng.
Siêu âm cho thấy mảng echo kém, giới hạn không rõ, bờ không đều, trục ngang, kt#50x20mm, mạch máu phân bố ở ngoại vi rất ít. Phân loại BI-RADS US 4B.
Kết quả sinh thiết lõi: thay đổi sợi bọc
