U xơ tử cung là lý bệnh thường gặp ở phụ nữ, gây rối loạn kinh nguyệt, đau bụng và ảnh hưởng sinh sản nếu không kiểm soát. Ngoài điều trị nội khoa, ăn uống lành mạnh cũng giúp làm chậm sự phát triển khối u. Vậy nên ăn gì, kiêng gì để hỗ trợ điều trị?
U xơ tử cung là gì và vì sao chế độ ăn lại quan trọng?
U xơ tử cung (fibroids) là khối u lành tính phát triển từ mô cơ trơn của thành tử cung. Bệnh thường gặp ở phụ nữ từ 30–50 tuổi, đặc biệt là trong giai đoạn tiền mãn kinh. Nguyên nhân chính được cho là liên quan đến rối loạn nội tiết tố, đặc biệt là hormone estrogen và progesterone.
Khi hormone estrogen tăng cao, khối u có xu hướng phát triển nhanh hơn. Vì vậy, việc kiểm soát nồng độ hormone trong cơ thể là một trong những yếu tố then chốt giúp hạn chế tiến triển của u xơ.
Trong đó, chế độ ăn uống ảnh hưởng trực tiếp đến:
- Mức độ estrogen nội sinh
- Khả năng chuyển hóa hormone tại gan
- Trọng lượng cơ thể (yếu tố có liên quan mật thiết đến nội tiết)
Chế độ ăn điều chỉnh hợp lý có khả năng cải thiện các vấn đề liên quan đến:
- Giảm nồng độ estrogen dư thừa
- Giảm nguy cơ viêm lan rộng và phản ứng viêm trong cơ thể
- Hỗ trợ làm dịu cơn đau bụng dưới và điều hòa chu kỳ kinh nguyệt
- Góp phần phòng tránh các biến chứng do khối u phát triển kích thước quá mức
Xem thêm: U xơ tử cung là gì? Nguyên nhân, dấu hiệu, phương pháp chẩn đoán và cách điều trị
Những thực phẩm nên ăn dành cho người bệnh
1. Các loại rau củ quả giàu xơ và giàu chất bảo vệ tế bào
Chất xơ hỗ trợ đào thải lượng estrogen dư thừa ra khỏi cơ thể thông qua hệ tiêu hóa. Đồng thời, các chất chống oxy hóa giúp giảm viêm – yếu tố góp phần làm u phát triển.
Thực phẩm nên dùng bao gồm:
- Rau xanh: cải bó xôi, súp lơ, bông cải xanh, cải xoăn
- Trái cây: cam, bưởi, kiwi, ổi, dâu tây
- Khoai lang, cà rốt, củ dền là những củ giàu chất xơ và vi chất có lợi cho nội tiết
- Đậu đen, đậu đỏ và đậu lăng rất giàu chất xơ và protein thực vật
Một số nghiên cứu gợi ý rằng tiêu thụ ít nhất 4 khẩu phần rau quả mỗi ngày giúp làm chậm tiến triển của u xơ.
2. Ngũ cốc nguyên hạt
Ngũ cốc nguyên hạt là nguồn giàu chất xơ và vitamin nhóm B, hỗ trợ kiểm soát đường huyết, giảm viêm và điều hòa nội tiết tố.
Các lựa chọn bao gồm: Gạo lứt, yến mạch, bánh mì nguyên cám.
3. Cá béo và axit béo Omega-3
Omega-3 là chất chống viêm tự nhiên, có thể giúp làm chậm sự phát triển của u xơ tử cung. Ngoài ra, Omega-3 cũng hỗ trợ điều hòa nội tiết tố và tăng cường sức khỏe tim mạch.
Các loại cá nên dùng: Cá hồi, cá thu, cá ngừ.
Nếu không dùng cá thường xuyên, có thể bổ sung Omega-3 từ hạt lanh, hạt chia, quả óc chó.
4. Đạm động vật lành mạnh
Người bị u xơ tử cung nên hạn chế thịt đỏ và thay bằng thịt trắng để giảm lượng chất béo bão hòa và estrogen ngoại sinh. Các loại thịt phù hợp: Thịt gà, thịt vịt, cá, trứng (nên ưu tiên lòng trắng).
5. Các chế phẩm từ sữa là nguồn dinh dưỡng dồi dào canxi kết hợp cùng vitamin D
Vitamin D có vai trò ức chế sự tăng trưởng của tế bào u, trong khi canxi và magie hỗ trợ điều hòa co bóp cơ tử cung và giảm triệu chứng đau bụng. Các thực phẩm gợi ý: Sữa chua ít đường, sữa tươi tách béo, phô mai ít béo.
6. Trà xanh
Trà xanh chứa EGCG (Epigallocatechin Gallate) – một chất chống oxy hóa mạnh giúp giảm viêm và ức chế estrogen dư thừa. Uống 1–2 ly trà xanh mỗi ngày có thể hỗ trợ giảm kích thước u và cải thiện tình trạng rong kinh. Thời điểm lý tưởng để sử dụng là sau bữa ăn nhằm tránh ảnh hưởng đến dạ dày.
Thực phẩm nào không tốt cho người có nhân xơ?
1. Thịt đỏ và nội tạng động vật
Thịt bò, heo, cừu và các loại nội tạng như gan, tim, lòng chứa nhiều chất béo bão hòa, có thể làm tăng mức estrogen nội sinh và thúc đẩy khối u phát triển.
2. Thực phẩm chứa đường trắng và tinh bột nhanh chuyển hóa
Thực phẩm có chỉ số đường huyết cao như bánh mì trắng, mì gói, nước ngọt, bánh kẹo làm tăng insulin – yếu tố có liên quan đến sự gia tăng estrogen trong cơ thể.
Tình trạng tăng insulin cũng gây rối loạn chuyển hóa và kích thích khối u phát triển nhanh hơn.
3. Chất kích thích thần kinh như caffeine và rượu bia
Cà phê, socola, nước tăng lực, rượu bia làm tăng gánh nặng cho gan, ảnh hưởng đến khả năng chuyển hóa và đào thải hormone. Chúng cũng gây rối loạn giấc ngủ và tăng mức cortisol – yếu tố gây rối loạn nội tiết.
4. Thực phẩm chế biến sẵn
Đồ ăn nhanh, thức ăn đóng hộp chứa nhiều muối, chất bảo quản và phụ gia hóa học, có thể gây viêm và rối loạn nội tiết. Ngoài ra, lượng muối cao có thể khiến cơ thể tích nước và làm nặng thêm triệu chứng.
Tập luyện thể chất và kiểm soát tinh thần
Ngoài chế độ ăn uống, vận động thể chất hợp lý giúp kiểm soát cân nặng, điều hòa nội tiết và cải thiện tuần hoàn vùng chậu. Một số hình thức tập luyện phù hợp gồm: Yoga, thiền định, đi bộ nhẹ nhàng, bơi lội, pilates
Đồng thời, cần kiểm soát căng thẳng vì stress kéo dài làm tăng nồng độ cortisol và ảnh hưởng đến sự cân bằng hormone sinh dục. Việc duy trì tinh thần tích cực, ngủ đủ giấc và thư giãn cũng rất quan trọng trong quá trình điều trị.
U xơ tử cung tuy không phải bệnh ác tính, nhưng nếu chủ quan, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe nội tiết và khả năng sinh sản của phụ nữ. Việc kết hợp điều trị nội khoa cùng chế độ ăn uống hợp lý sẽ tạo nên nền tảng vững chắc trong quá trình kiểm soát bệnh. Ăn uống đúng cách không chỉ hỗ trợ làm chậm sự phát triển của khối u mà còn giúp cân bằng hormone và cải thiện chất lượng sống. Hãy chủ động điều chỉnh khẩu phần ăn mỗi ngày, đó là bước đi đơn giản nhưng bền vững để chăm sóc tử cung một cách tự nhiên và hiệu quả.
Tầm soát định kỳ và phát hiện sớm u xơ tử cung là yếu tố then chốt để điều trị hiệu quả. Nếu có triệu chứng bất thường, hãy đến Viện Giáp Vú Gan – địa chỉ uy tín chuyên sâu trong thăm khám và điều trị các bệnh lý phụ khoa, giúp bạn an tâm trên hành trình chăm sóc sức khỏe sinh sản.
VIỆN GIÁP VÚ GAN – BS LÊ LÝ TRỌNG HƯNG
|
