Cập nhật lần cuối: 25-07-24 bởi BS. Lê Lý Trọng Hưng

Gan là cơ quan nội tạng lớn nhất của cơ thể đảm nhiệm chức năng quan trọng như chuyển hóa các chất dinh dưỡng, thanh lọc các độc tố, tổng hợp chất mật và tạo ra enzym cần thiết cho cơ thể. Xuất phát từ nhiều nguyên nhân, khiến gan phải đối mặt với nhiều bệnh lý. Vậy những bệnh lý gan đó là gì? Cách phòng ngừa. Hãy cùng Viện Giáp Vú Gan tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây.

1.Thế nào là bệnh gan 

Trong cơ thể gan là cơ quan lớn thứ 2, có kích thước bằng quả bóng đá nằm dưới lòng ngực bên phải. Có nhiệm vụ tham gia vào quá trình hỗ trợ tiêu hóa và loại bỏ các độc tố ra bên ngoài.

Bệnh gan là một thuật ngữ dùng để diễn tả tình trạng cơ quan gan bị ảnh hưởng hoặc bị hỏng. Theo thời gian bệnh sẽ tiến triển thành xơ gan, lúc này các mô sẹo dần thay thế các mô khỏe mạnh khiến gan không còn hoạt động bình thường. Nếu tình trạng này không được điều trị kịp thời người bệnh phải đối mặt với tình trạng xơ gan và ung thư gan. Phần lớn các bệnh lý gan xuất phát từ các yếu tố gây hại như virus, rượu bia, béo phì…

Gan là cơ quan có kích thước, hình nêm và có màu nâu đỏ

2.Các bệnh lý gan thường gặp

Theo Bộ Y tế Việt Nam và Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã tiến hành nghiên cứu vào năm 2017 và ước tính có khoảng 7,8 triệu người Việt Nam mắc virus viêm gan B mạn tính, 1 triệu người nhiễm virus viêm gan C mãn tính. Bên cạnh đó, còn nhiều vấn đề liên quan đến bệnh lý gan mà chúng ta cần quan tâm. Cụ thể:

2.1.Gan nhiễm mỡ

Gan nhiễm mỡ là tình trạng khi mỡ tích tụ quá mức trong gan, chiếm hơn 5% trọng lượng của gan. Nguyên nhân gây ra bệnh này có thể bao gồm thói quen ăn uống không lành mạnh, lạm dụng rượu bia trong thời gian dài, béo phì, tiểu đường tuýp 2,…Bệnh gan nhiễm mỡ thường tiến triển âm thầm và không có triệu chứng rõ ràng, nên rất khó để phát hiện.

2.2.Viêm gan

Viêm gan là một bệnh phổ biến, chủ yếu do virus gây ra, với các loại điển hình bao gồm viêm gan A, B, C, D và E. Một số loại viêm gan có thể lây truyền qua đường tình dục. Nhiễm virus viêm gan B hoặc C mạn tính là nguyên nhân chính dẫn đến ung thư gan. Viêm gan A và viêm gan E thường có khả năng tự khỏi mà không tiến triển thành mãn tính. Virus viêm gan D chỉ có thể lây nhiễm khi người bệnh mắc viêm gan B.

2.3.Xơ gan

Là một bệnh lý nghiêm trọng, trong đó các tế bào gan bị thay thế dần dần bởi các dải xơ và mô sẹo. Khi bệnh tiến triển, cấu trúc tiểu thùy của gan biến đổi thành các nốt tân sinh không có chức năng.

Ở giai đoạn đầu, xơ gan thường không có triệu chứng rõ rệt, khiến việc chẩn đoán trở nên khó khăn. Tuy nhiên, khi bệnh ở giai đoạn nặng, các triệu chứng có thể bao gồm bệnh não gan, phù nề và những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác.

2.4.Ung thư gan

Xảy ra khi các tế bào ác tính phát triển trong mô gan. Một điều đặc biệt đáng chú ý là ung thư gan thường không biểu hiện rõ ràng trong giai đoạn đầu. Ngay cả khi được phát hiện, người bệnh thường chỉ có thể sống từ 3 đến 6 tháng và chỉ khoảng 1% sống được 5 năm sau khi được chẩn đoán.

Gan chịu sự tổn thương do sự thâm nhập và tấn công của virus

2.5.Bệnh gan do rượu

Đây là một bệnh nguy hiểm xuất phát từ việc tiêu thụ quá nhiều rượu. Đặc biệt, nếu bệnh gan do rượu không được điều trị kịp thời và người bệnh vẫn tiếp tục uống rượu, bệnh có thể tiến triển thành xơ gan và làm tăng nguy cơ ung thư gan.

2.6.Viêm đường mật nguyên phát 

Là một bệnh tự miễn của gan, dần phá hủy các ống mật nhỏ bên trong gan và các ống nội tiểu thùy. Tình trạng này dẫn đến sự tích tụ của dịch mật và các chất độc khác trong gan, gọi là ứ mật, gây tổn thương mô gan theo thời gian và liên quan đến các vấn đề miễn dịch. Biến chứng nghiêm trọng nhất của bệnh là xơ gan, làm tăng áp lực trong huyết quản cửa và gây tắc nghẽn trong hệ thống tĩnh mạch cửa và hệ thống tuần hoàn…

2.7.Bệnh não gan

Bệnh não gan xảy ra khi gan không thể loại bỏ hết các chất độc ra khỏi máu, dẫn đến sự tích tụ các chất này. Tình trạng này có thể gây hôn mê và thậm chí dẫn đến tử vong.

3.Khi nào nên đi khám gan

Để bảo vệ sức khỏe gan của bạn, hãy thực hiện kiểm tra định kỳ theo lời khuyên của bác sĩ. Điều này giúp phát hiện sớm các vấn đề gan và điều trị kịp thời. Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu nào sau đây liên quan đến rối loạn chức năng gan, hãy đến cơ sở y tế chuyên khoa để kiểm tra ngay:

• Mệt mỏi không rõ nguyên nhân
• Sụt cân đột ngột, không kiểm soát
• Da và mắt bị vàng
• Cổ trướng
• Nước tiểu màu sẫm hoặc phân màu nhạt
• Buồn nôn hoặc nôn mửa không lý do
• Tiêu chảy kéo dài
• Đau bụng không rõ nguyên nhân
• Da có dấu bầm tím hoặc xuất hiện chảy máu bất thường

Gan có vấn đề thường sẽ gây đau bụng

4.Biện pháp phòng ngừa bệnh lý gan

Để tăng cường chức năng gan và phòng ngừa các bệnh liên quan đến gan một cách hiệu quả, bằng cách thực hiện các biện pháp sau đây:

• Không lạm dụng thức uống chứa cồn: Cồn là một trong những chất gây hại nghiêm trọng nhất đối với gan. Việc uống nhiều bia rượu có thể gây tổn thương cho tế bào gan, gây viêm gan và có thể dẫn đến xơ gan. Vì vậy, Viện Sức khỏe Quốc gia Hoa Kỳ khuyến cáo nam giới nên hạn chế uống không quá 2 đơn vị cồn/ngày, nữ giới không quá 1 đơn vị cồn/ngày. Đây là mức độ an toàn được khuyến khích để bảo vệ sức khỏe gan, mọi người nên tuân thủ giới hạn này để giúp lá gan khỏe mạnh.
• Thực hiện tiêm phòng viêm gan do virus: Có nhiều loại virus gây viêm gan và chúng có thể gây tổn thương gan nghiêm trọng. Đảm bảo tiêm chủng đầy đủ các loại vắc xin phòng viêm gan.
• Chế độ dinh dưỡng khoa học kết hợp vận động thường xuyên: Đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe gan, hỗ trợ gan không bị quá tải trong quá trình loại bỏ các độc tố hại từ cơ thể.
• Tuân thủ chỉ định khi dùng thuốc: Các loại thuốc thông dụng như thuốc cảm và thuốc giảm đau thường chứa thành phần paracetamol. Sử dụng paracetamol vượt quá liều khuyến cáo có nguy cơ gây tổn thương cho gan. Do đó, cần cẩn trọng khi sử dụng thuốc và tuân thủ đúng liều lượng được chỉ định. Ngoài ra, một số loại thuốc có thể gây hại cho gan nếu sử dụng cùng với rượu hoặc có thể tương tác xấu khi kết hợp với các loại thuốc khác. Vì vậy, cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng thuốc.
• Kiểm tra chức năng gan định kỳ: Các bệnh lý gan thường không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn ban đầu. Để ngăn ngừa bệnh gan nên thực hiện kiểm tra gan định kỳ. Thường khuyến khích kiểm tra gan mỗi 6 tháng hoặc 1 năm một lần.

Viện Giáp Vú Gan là một trong những trung tâm y tế uy tín cung cấp dịch vụ siêu âm tầm soát các bệnh lý gan được nhiều người tin tưởng lựa chọn. Quy tụ đội ngũ bác sĩ chuyên môn cấp, giàu kinh nghiệm, với sự hỗ trợ hệ thống thiết bị y tế hiện đại giúp chẩn đoán chính xác từng bệnh lý.

Để đặt lịch thăm khám và điều trị  xin vui lòng liên hệ:

Trên đây là những thông tin về các bệnh lý gan thường gặp và cách phòng ngừa hiệu quả mà Viện Giáp Vú Gan đã tổng hợp. Hy vọng qua những chia sẻ này, giúp bạn có thêm nhiều cập nhật hữu ích để phát hiện bệnh từ sớm.