BƯỚU WARTHIN
BS. Lê Lý Trọng Hưng
BS. Nguyễn Thị Thu Anh
GIỚI THIỆU
Bướu Warthin là bướu lành tính, thường gặp của tuyến nước bọt ( đứng thứ hai chỉ sau bướu hỗn hợp). Bướu Warthin còn có tên gọi khác là cystadenolymphoma.
Bướu Warthin chiếm 2-15% trong tổng số u biểu mô nguyên phát của tuyến mang tai.
Chúng có nguồn gốc từ hạch bạch huyết và có thể xuất hiện cả hai bên hoặc đa ổ trong 20% trường hợp.
Thường gặp ở nam tuổi trung niên, hút thuốc lá.
NGUYÊN NHÂN
Nguyên nhân của bướu Warthin vẫn chưa được xác định đầy đủ.
Các yếu tố căn nguyên của bướu Warthin được bao gồm nhiễm virus Epstein Barr, thuốc lá, bệnh tự miễn, bức xạ ion hóa và viêm mãn tính.
Mối liên quan giữa hút thuốc lá và sự phát triển của các khối u Warthin đã được chứng minh. (4)
DỊCH TỄ
Bướu Warthin là u tuyến ‘đơn hình’ (‘monomorphic’ adenoma) phổ biến nhất của các tuyến nước bọt chính. Nó chiếm khoảng 2% đến 15% của tất cả các khối u tuyến mang tai.
Đây là khối u lành tính thường gặp thứ hai của tuyến nước bọt sau bướu tuyến đa hình (bướu hỗn hợp).
Bướu Warthin thường gặp ở độ tuổi 60 và nam giới (gấp đôi phụ nữ).
VỊ TRÍ
Có thể là một bên, hai bên hoặc đa trung tâm . Bướu Warthin có xu hướng thiên nằm ở vùng đuôi tuyến mang tai ngang mức với góc hàm dưới.
Trong <10% trường hợp, chúng được tìm thấy ở nơi khác, bao gồm các tuyến dưới hàm, hạch quanh tuyến mang tai, vòm họng, mí mắt, khoang miệng.
MÔ HỌC
ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG
Bướu Warthin biểu hiện dưới dạng nốt tròn hoặc bầu dục, không đau, phát triển chậm, sờ thấy di động hoặc chắc.
Bướu Warthin thường không gây triệu chứng. Những triệu chứng nếu có thường là đau, ù tai, mất thính lực.
ĐẶC ĐIỂM HÌNH ẢNH
SIÊU ÂM
Bướu Warthin là một khối đặc, hình bầu dục, giới hạn rõ, bờ đều, giảm âm với nhiều vùng trống âm, tăng âm phía sau.
Các khối u lớn ( >5 cm) có xu hướng có tỷ lệ nang cao hơn so với các tổn thương nhỏ hơn và trong một số trường hợp phần nang có thể chiếm gần toàn bộ.
Bướu Warthin thường có nhiều mạch máu.
Vì bướu Warthin thường có nhiều khối và hai bên nên cần phải luôn kiểm tra tuyến đối diện.
CT
- Biểu hiện điển hình là một tổn thương dạng đặc, không đồng nhất nằm ở thùy nông của đuôi tuyến mang tai
- Giới hạn rõ
- Không vôi hóa
- Những thay đổi dạng nang đậm độ thấp hơn trong tổn thương
- tăng cường vừa phải
- Chồi trên thành nang
- Có thể hai bên
MRI
Đặc điểm tín hiệu
- T1: tín hiệu thấp đến trung bình với u nang chứa thành phần cholesterol chứa tín hiệu cao khu trú 2
- T2: cường độ tín hiệu không đồng nhất và thay đổi
- T1 C+ (Gd): các thành phần dạng nang không chiếm độ tương phản trong khi các thành phần đặc thường tăng cường 1
Y học hạt nhân
Các khối u Warthin thường cho thấy sự hấp thu với Tc 99 -pertechnetate, thallium và FDG-PET 7 .
ĐIỀU TRỊ
PHẪU THUẬT
ĐỐT SÓNG CAO TẦN
TIÊN LƯỢNG
Bướu Warthin có tiên lượng tốt và hầu như không tái phát.
Tỉ lệ hóa ác tính của bướu Warthin là cực kỳ hiếm và chiếm 0,3% các trường hợp.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
- https://www.pathologyoutlines.com/topic/salivaryglandswarthin.html
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK557640/#:~:text=Warthin%20tumor%20is%20a%20relatively,Its%20etiology%20remains%20uncertain.
- https://radiopaedia.org/articles/warthin-tumour#:~:text=Ultrasound,almost%20 entirely%20of%20 cystic%20 material.
- Yoo GH, Eisele DW, Askin FB, Driben JS, Johns ME.Warthin’s tumor: a 40-year experience at the Johns Hopkins Hospital. Laryngoscope 1994; 104:799–803.