U tuyến giáp thường lành tính nhưng nếu không được kiểm soát, khối u có thể to dần, gây khó nuốt, khàn tiếng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Ngoài tuân thủ điều trị y khoa, một chế độ ăn uống hợp lý sẽ giúp giảm gánh nặng cho tuyến giáp, cải thiện triệu chứng và ngăn bệnh tiến triển. Vậy bị u tuyến giáp kiêng ăn gì để bảo vệ sức khỏe? Bài viết dưới đây Viện Giáp Vú Gan sẽ cung cấp danh sách thực phẩm nên tránh và lưu ý dinh dưỡng cần thiết.
Vì sao cần chú ý chế độ ăn khi bị u tuyến giáp?
Tuyến giáp đóng vai trò sản xuất hormone điều hòa quá trình trao đổi chất, năng lượng và nhiều chức năng sống thiết yếu. Khi xuất hiện khối u dù lành tính hay ác tính, tuyến giáp đều có thể bị ảnh hưởng, gây ra nhiều rối loạn trong cơ thể.
Chế độ ăn uống không hợp lý có thể làm tình trạng này trầm trọng hơn. Một số thực phẩm chứa goitrogens – hợp chất cản trở hấp thu i-ốt, làm giảm khả năng tổng hợp hormone tuyến giáp. Bên cạnh đó, các thực phẩm giàu isoflavones như đậu nành có thể làm giảm hiệu quả điều trị. Ngoài ra, nhiều loại thức ăn, đồ uống còn gây tương tác với thuốc tuyến giáp, khiến thuốc khó được hấp thu, từ đó làm giảm hiệu quả điều trị.
Nếu không điều chỉnh chế độ ăn, người bệnh có thể đối mặt với nguy cơ viêm tuyến giáp, suy giáp hoặc khối u phát triển nhanh hơn. Do đó, việc nắm rõ u tuyến giáp kiêng ăn gì là yếu tố quan trọng giúp hỗ trợ điều trị và bảo vệ sức khỏe lâu dài.
Chế độ ăn uống không hợp lý có thể làm tình trạng u tuyến giáp trầm trọng hơn
Xem thêm: U tuyến giáp: Nguyên nhân, triệu chứng và phác đồ điều trị mới nhất
Danh sách thực phẩm nên kiêng hoặc hạn chế
1. Rau họ cải (cải xanh, cải bắp, cải xoăn, cải thìa…)
Nhóm rau này chứa hàm lượng goitrogens cao – một chất có khả năng ức chế làm hạn chế hấp thu i-ốt, qua đó tác động đến hoạt động sản xuất hormone của tuyến giáp. Nếu ăn nhiều và ăn sống, goitrogens có thể khiến chức năng tuyến giáp suy giảm và làm tình trạng u tiến triển nhanh hơn.
Người bị u tuyến giáp vẫn có thể ăn rau họ cải nhưng nên nấu chín kỹ để giảm bớt goitrogens, đồng thời ăn luân phiên với các loại rau khác, tránh ăn liên tục hàng ngày.
2. Đậu nành và các chế phẩm từ đậu nành
Đậu nành chứa isoflavones, hợp chất thực vật có tác dụng gần giống estrogen, có thể làm rối loạn quá trình tổng hợp hormone tuyến giáp. Ngoài ra, đậu nành còn làm giảm khả năng hấp thu thuốc levothyroxine – loại thuốc phổ biến được kê cho bệnh nhân tuyến giáp.
Nếu muốn sử dụng, nên cách thời gian uống thuốc tối thiểu 4 giờ, đồng thời không dùng quá thường xuyên. Các thực phẩm cần lưu ý gồm: sữa đậu nành, đậu phụ, tương, đậu hũ non…
Người điều trị u tuyến giáp nên hạn chế tiêu thụ đậu nành
3. Thực phẩm chứa nhiều gluten
Gluten là loại protein có trong lúa mì, lúa mạch, yến mạch và một số ngũ cốc khác. Với người nhạy cảm hoặc mắc bệnh Celiac, gluten có thể gây viêm ruột, ảnh hưởng đến khả năng hấp thu dinh dưỡng và thuốc điều trị tuyến giáp.
Người bị u tuyến giáp nên hạn chế bánh mì trắng, mì sợi, pizza, bánh quy và các sản phẩm từ bột mì tinh chế. Có thể thay bằng ngũ cốc nguyên hạt hoặc thực phẩm không chứa gluten.
4. Thực phẩm chế biến sẵn
Xúc xích, thịt xông khói, đồ hộp, snack đóng gói… thường chứa chất béo bão hòa, muối, đường và phụ gia ở mức cao. Chế độ ăn giàu thực phẩm chế biến sẵn có thể làm tăng tình trạng viêm, gây hại cho tuyến giáp và làm giảm hiệu quả điều trị. Hãy ưu tiên thực phẩm tươi, chế biến tại nhà, ít muối và dầu mỡ.
5. Caffein và đồ uống có chất kích thích
Caffein trong cà phê, trà đặc hay nước tăng lực có thể khiến tim đập nhanh, bồn chồn, mất ngủ – đặc biệt nguy hiểm với người có vấn đề về tuyến giáp. Ngoài ra, caffein còn làm giảm khả năng hấp thu thuốc tuyến giáp nếu uống gần thời điểm dùng thuốc.
Nên hạn chế cà phê đậm, trà đặc, nước tăng lực; nếu dùng thì nên uống sau khi uống thuốc ít nhất 1–2 giờ.
6. Rượu, bia và nước ngọt có gas
Rượu bia có thể gây tổn thương tế bào tuyến giáp, làm giảm hiệu quả chuyển hóa thuốc và tăng gánh nặng cho gan. Nước ngọt có gas chứa nhiều đường và chất tạo màu, gây rối loạn chuyển hóa và ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.
Người bị u tuyến giáp nên tránh hoàn toàn hoặc chỉ uống với lượng cực ít trong những dịp đặc biệt.
7. Thực phẩm giàu i-ốt
I-ốt cần thiết cho tuyến giáp, nhưng dư thừa lại có thể kích thích khối u phát triển nhanh hơn, đặc biệt ở người đã có bệnh lý tuyến giáp.
Cần hạn chế: hải sản (tôm, cua, cá biển), rong biển, muối i-ốt, các loại tảo và thực phẩm bổ sung i-ốt.
Người bệnh u tuyến giáp cần tránh ăn những thực phẩm chứa nhiều hàm lượng i-ốt
Lưu ý dinh dưỡng cho người bị u tuyến giáp
- Ăn đa dạng thực phẩm, ưu tiên rau quả tươi, protein lành mạnh như cá, thịt trắng, trứng.
- Duy trì thói quen uống đủ nước, ngủ đủ giấc, giữ tinh thần tích cực và lạc quan
- Uống thuốc tuyến giáp trước ăn ít nhất 30 phút để hấp thu tốt nhất.
- Trước khi điều chỉnh chế độ ăn, hãy hỏi ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia để đảm bảo phù hợp với tình trạng sức khỏe.
Việc biết rõ u tuyến giáp kiêng ăn gì sẽ giúp người bệnh chủ động xây dựng chế độ ăn khoa học, hạn chế các tác nhân làm bệnh tiến triển và hỗ trợ quá trình điều trị. Kết hợp dinh dưỡng hợp lý, luyện tập điều độ và tuân thủ hướng dẫn y khoa là chìa khóa để cải thiện sức khỏe và chất lượng cuộc sống.
